Thursday 25 October 2007

BANJAR SUNGAI GANAL WANI AWAN PINTAR…….


Wayahni boleh disambat orang-orang Banjar Sungai Ganal hudah wani awan pintar baniaga, babanding wayah bahari. Wayah bahari, orang Banjar sahibar wani awan pintar baniaga di pakan-pakan sahari haja. Kaya bajual kain baju , bajual iwak hidup iwak karing , bajual sasayuran, bajual tikar purun, bakul awan timpang lukah atawa kaparluan nang lainnya.

Sapaingatan ulun orang Banjar nang pamulaan wani maulah kadai di Pakan Sungai Ganal bangaran Ustaz Awi ( hudah maninggal ). Hidin ni jadi ustaz kampongan ( sukarela ) maajar di Madrasah Ehya Ul Falah, Sungai Ganal. Sambil maajar di sakulah wayah baesukan , hidin bakadai manjual makan nginum di pinggir jalan ganal – jalan ka pakan Sabak - basubarangan awan rumah kadiaman anggota polis Sungai Ganal ( wayahni kadai tu manjual tayar kurita )

Sabalum tu , Ustaz Awi ni maulah kadai parak panggung wayang Sungai Ganal ( lawas hudah dikatup , tagal bangunannya magun haja ada lagi ). Bila saleretan kadai lain parak kadai hidin suah tasalukut, kada lawas imbah tu hidin gin bapindah ka kadai bangunan batu pinggir jalan ganal nang disambat di atas tadi. Asa ulun kadai hidin tu lawas jua di situ batahun-tahun. Kadai gin maju, banyak orang makan nginuman di situ….

Bila hidin ampih jadi ustaz, dapat pulang tender baniaga di kanten Hospital Taluk Anson ( Intan ), hidin tarus bapindah sabarataan ke situ .Kadai di pakan Sungai Ganal gin ditutup, kadada sasiapa nang hakun mambakasi lagi….

Kada lawas, ada pulang saekung orang Banjar bangaran Talhah bin Salleh asal orang Parit Anam Timur, Sungai Ganal ( kawan ulun wayah sakulah Arab di Parit Anam ) umpat baulah kadai makan di kawasan Pakan Sungai Ganal. Kada lawas bila hidin baampih bakadai di situ, hanyar datang orang Banjar lain bangaran Rashid Fadhil mambakasi kadai hidin di situ pulang. Kadai Rashid Fadhil tu kakal ada sampai wayahni.

Wayahni amun sasiapa kulaan datang ka pakan Sungai Ganal, kadai orang Banjar kada sabuah haja; kaya bahari. Ada banyak hudah. Ada kadai makan ngimum, kadai bajual kain baju helaan, bajual sasayuran iwak di market ( ada baampat balima orang sunyaannya di situ ), kadai jahitan pakaian, kadai andaman , kadai ejen umrah / palancongan, kadai bajual surat habar, kadai mambaiki motorsikal / kurita, ada jual kadai mambaiki awan manjual komputer taumpat awan cyber café !.

Dangar habar, kada lawas lagi anak Rashid Fadil ( pamandir AB – Bzsharanai ) handak mambuka pulang sabuah cawangan kadai makan kawitannya di kawasan Sungai Besar Bisnes Center ( SBBC) , bangunan kadai harat di pakan Sungai Ganal wayahni !.

Jadinya, amun kulaan handak batutukar atawa baurusan napa haja amun tulak ka pakan Sungai Ganal, jangan kalumpananlah mancarie kadai-kadai orang Banjar kita nang disambat tadi . Ujar pamander AB – Amat Jaman : “ Demi Banjar !…. “ ( jadi jangan kalumpanan mambari sokongan paniagaan orang Banjar di sini ! )

Amun handak tahu, kadai orang Banjar di pakan Sungai Ganal nang dikira hanyar babarapa bulan diulah , kada lain pada kadai mambaiki / manjual komputer awan cyber café bat pamandir AB Sungai Ganal – Ttiwa . Di subalah kadainya pulang ada kadai mambaiki motorsikal awan kurita bat Shahril , orang Banjar jua !...

Ulun sawat bapandiran awan Ttiwa, hanyar ni. Ujarnya kadai tu diulah bakongsi awan saekung kawannya nang bagawi di Pajabat Agama Sungai Ganal. Kawan kogsiannya tu orang Jawa. Modalnya labih pada RM 20 ribu. Sewa kadainya pulang bilang parak saribu ringgit sabulan - Tagal paniagaannya tantulah bapakulih dalam sabulan labih pada tu ! – Mudah-mudahan kadainya ni maju …..

Kasimpulannya, orang Banjar di Sungai Ganal wayahni hudah wani awan pintar baniaga kaya bangsa asing atawa katurunan Malayu nang lain. Cuma, sahibar parlu sokongan matan orang Banjar saurang, hagan mamajukan kadai-kadai tu haja lagi….

Wednesday 17 October 2007

JALAN GANAL MAKAN ORANG !

Ada nang takipik tokohnya bila disambat kayaitu. Napa kadanya, sarajinnya nang mau mamakan atawa mahantus orang tu harimau atawa buhaya haja. Kada ah jalan pulang. Tagal, pahabaran ulun tu saja banaran,kulaanai…. Kada handak bahuhulut atawa handak mangaramput kada…( Bulan Ramadhan balum ada saminggu balalu leh. Jadi kanapa pulang handak baulah dosa karing ! ).

Ulun manyambat kayaitu pasalnya bilang hari-hari banyak orang matian di jalan ganal. Sahari kada kurang pada sapuluh orang sunyaan. Wayah bulik ka banua , wayah bulik ka bandar handak bagawi pulang, bilang hari-hari ada haja orang mati balanggar saluruh Malaysia – di makan jalan ganal lah tuuu !....

Tagal, dalam pandiran ni ulun kadalah handak manyambati bilangan orang mati balanggar tamasuk jua nang masuk ka hospital; sama ada mati tarus atawa handak baubat batis patah, tangan patah awan macam-macam lagi. Ulun sahibar handak bakisah jalan ganal di Sungai Ganal haja : -

Sabarataan tahuan hudah, Nagri Salangor Maju tahun 2005 ( Bulan Ogos amun kada silap diisytihar oleh MB Salangor ). Banyak orang nang tatakunan , napa ujar nang maju tu ?. Banyak pulang orang nang manjawapi : Jalan di Sungai Ganal matan halus ( dua lorong ) wayahni hudah jadi ganal ( ampat lorong ). Sama ujar awan ‘ Lebuhraya ‘ . Tu tanda hudah maju ! ( Ayo haja . Mana-manalah jawapannya leh ! ).

Bujur. Sabalum tahun 2005 jalan ganal di Sungai Ganal matan Pakan Sabak sampai ka Sakinchan ( tarus ka Kuala Salangor tarus ka Klang….), jalannya halus. Ngalih orang handak balalajuan bila handak bulik ka banua masing-masing , tautamanya wayah ari raya.

Bila jalan halus, makanya rahatlah orang balanggar. Sama ada balanggar awan kurita, awan motosikal atawa orang bajalan batis umpat juga kana langgar !. Wadah nang paling banyak orang balanggar ( sapalih mati di situ atawa mati di hospital ) kada lain pada jalan simpang ampat atawa simpang tiga.

Amun matan Pakan Sabak baampah ka Pakan Sakinchan , wadah nang rahat orang balanggar di simpang ampat jalan ka Sapintas, simpang ampat masuk Pakan Sabak , simpang tiga parak Tabuk Pulai – Jalan ka Gaduma ( Bagan Nakhoda Omar – BNO ). Imbah tu simpang tiga parak kona Panchang Badana tarus pulang di simpang ampat masuk ka Pakan Sungai Ganal ( Di sini jua wadah ayah Dato’ Hussin Taib – bakas Pengetua / Mudir Sekolah Agama Menengah Tinggi Sultan Salahuddin Abd.Aziz Shah , Batu 38 awan bakas MP Sabak Bernam – taumpat dilanggar kurita, tarus hidin maninggal di situ jua ) .

Imbah pada Pakan Sungai Ganal rahat jua orang balanggar di simpang ampat LPN. Imbah tu di simpang tiga Sungai Limau / Tanjong Malim. Tarus pulang ka simpang ampat Pakan Sungai Haji Dorani ( Amun kada salah ada 8 orang nang badiam di kampong Sungai Haji Dorani haja mati kana langgar – tamasuk juga bakas Imam Masigit Sungai Haji Dorani, Kiyai Haji Mokhtar bin Atmo. Nang bagana di kampong-kampong lain kada kira lagi banyaknya !…. ).

Ampah ka hadap lagi di simpang tiga Pakan Salasa – Parit 4 Sungai Haji Dorani. Imbah tu simpang ampat Peket 60, simpang ampat Simpang Lima, Simpang tiga Sungai Nipah, simpang ampat Sungai Nibong, simpang ampat Batu 23 Sungai Nibong, simpang ampat Pasir Panjang, simpang tiga Sungai Leman ….tarus la ka Pakan Sakinchan ! ( Amun handak dibanci baratus orang tampatan nang kana langgar awan mati di situ ).

Wayah tu banyak orang manyambat, kababanyakan orang mati kana langgar di jalan ganal pasal jalan halus. Ngalih angkuhannya kurita atawa motorsikal handak maelak orang lalu lalang atawa bajalan batis.

Bujurlah ?....Kada bujur, kulaanai !…..

Bila jalan wayahni hudah ganal sampai ampat lorong, ada pulang lorong khas hagan orang mahadang handak basimpang di tangah-tangah. Lagi banyak orang balanggar, lagi banyak nang matian di jalan ganal tu !. Amun handak tahu, di hadapan rumah ulun, labih kurang 10 rantai haja jauhnya pada simpang ampat Pakan Sungai Haji Dorani ( kawasan kamalangan biasa ) hudah babarapa orang tapalanting masuk ka parit kana langgar !. Ada juga nang mati di situ jua ( Heeei asa gair maniring mayatnya ! ).

Jadi kada bujurlah amun disambat pabila jalan halus, banyak bajadian orang balanggar, pasal ngalih handak maelak-elak ….

Kawasan rumah ulun tabarungan tamasuk kawasan Majlis Daerah Sabak Bernam. Jadi diandakinya oleh Majlis Daerah lampu jalan matan kiwa kanan Pakan Sungai Haji Dorani sampai ka Parit Changkat – jauhnya parak 1km. Malam-malam bandau lampu, jalan tarang sunyaan …Rupa-rupa bila jalan ganal kalihatan tarang bandau, di situlah pulang geng-geng Mat Rempit balalajuan bamotosikal bila wayah imbah tangah malam ( Bilang bapala banar ! …. ).

Amun handak tahu, wayah jalan dalam paulahan dahulu ada badua kakanakan Kampong Sungai Haji Dorani nang balalajuan motorsikal tarus mati di situ juga balanggar sasama kakawanan. Saekung mati putus tangan tapulanting ! Ada saekung kawannya pulang nang hidup, patah dua batis landau awan batang paha. ( Rumah kakanakan tu bujur-bujur di subalah rumah ulun pulang…. )

Jadinya, bujur jua ujar orang bahari. Jalan kada salah. Nang salah orang nang umpat bajalan di situ. Bujur kaluko leh ?....

Jadiam dahulu leh… Cumanya kulaan nang lalu lalang di jalan ganal Sungai Ganal kanalah rahat baingat-ingat amun handak malalui simpang tiga atawa simpang ampat jalan di sini !. Barkat baingat mudahan salamat. Amin ya rabbal ‘alamin….

Tuesday 9 October 2007

10 RAMADHAN TAAHIR...

Ulun kada bapacang handak babacaan bila manyambat 10 Ramadhan taahir. Sabarataan tahuan hudah kalabihan baibadat wayahtu, tautamanya pada malam-malamnya nang ganjil. Disambat oleh orang tuha bahari , malam manunggu lailatul Qadar , ujar..…

Cumanya ulun handak bapadah di sini napa nang bajadian wayah tu ka orang kita sabarataan. Kada kira orang Banjar, Malayu atawa Jawa. Pada panglihatan ulun sama haja !.

Pamulaan, ulun handak manyambat bila sampai 10 Ramadhan taahir, masigit atawa surau hudah bamula kurangan jamaahnya babanding wayah nang sudah-sudah. Amun di masigit ulun – Masigit An Nur Sungai Haji Dorani - wayah pamulaan mamagang puasa dahulu parak panuh tiga saf – kira-kira 80 orang labih kurang sunyaannya tamasuk kakanakan. Tagal bila sasain lawas bulan puasa ,sasain bakurang pulang orangnya. Wahini, bila sampai haja lapan rakaat tarawehnya, banyak hudah nang bangun tarus….Bahanu sasaf jamaahnya gin hudah mula jadi kontot di kiwa kanan !....

Sapalihnya , bila imbah haja lapan rakaat taraweh tarus haja kaluar ka palidangan masigit duduk ka pinjung-pinjung basandar ka tihang ! . Mahadangi amil talah sambahyang taraweh awan witir, handak mambayar fitrah napa… ( Di masigit ulun orang babayar fitrah bamula malam 25 Ramadhan tadi ). Bila imbah babayar fitrah pulang ada haja nang kada sawatan mahadang nginuman moreh. Tarus manjipus bulik ka rumah !.

Cuba tangguhi kamana agak-agak orang tu maka handak lakas banar bulik ka rumah ?.... Bujur tangguhan pian tu ! : Handak tulak ka Pakan Sungai Ganal awan umanya bacacari kuih hagan ari raya...

Kanapa maka malam-malam kaluar ka pakan batukar kuih ari raya ?. Pasalnya amun siang ari hangat. Limbui paluh kainak amun masuk jua ka pasar d situ !. Tahu hajalah, pasar atawa wadah orang bajual kuih ari raya di Pakan Sungai Ganal ( Parak satisen bas - tagal satisen bas wahini tapaksa hudah diugah ka luar, parak pinggir jalan ganal ) bumbungannya diulah matan kain hemah haja – kaya hemah di Padang Arafah awan Mina , wayah musim haji .

Jadinya, pada paluh limbui awan rakungan pulang karing bapuasa, baiklah tulak batutukar wayah ari malam haja kan !... Lagipun amun sakira-kira pukul 10 malam haja imbah taraweh di surau atawa masigit, di pasar tu orang magun tangah sebuk batutukar lagi. Sampailah ka tangah malam magun haja lagi ada orang bajualan…..

Nang disambat di atas tadi pasal orang bajamaah taraweh. Amun handak disambat pulang pasal orang batadarus Quran , umai asa supan dipadahkan di sini . Bahanu ada haja malam-malam nang kosong tarus !... ( Asa ulun kaadaan ni labih kurang haja di mana-mana, sama ada di surau atawa masigit di kampungan…) . Tagal walau kayapa gin, memang ada masigit atawa surau jamaahnya nang kada bakurangan , walaugin hudah malimpua 10 Ramadhan taahir . Tautama masigit di kawasan bandar (?) - Syukur amun tadapat kaadaan nang kayaitu ! .

Kayapa pulang carita orang nang bajualan di pasar manjual pabukaan puasa bila sampai 10 Ramadhan taahir ?.

Napa nang suah ditiring , pasar orang bajulan pabukaan puasa tiap patang sasain lingai orang nang datangan, babanding wayah pamulaan puasa dahulu. Ulun rahat pang maniring kaadaan pasar bajual pabukaan di Pakan Sungai Haji Dorani – parak rumah ulun. Orang nang datang batutukar gin kada pati banyak lagi tiap patang.

Ulun manangguhi, punca orang hudah kurang batutukar kuih pabukaan tiap patang kada lain pasal duit hudah handak tapakai hagan batutukar parabia ari raya. Matan batutukar kuihnya, banyu orengnya, batutukar pakaian kakanakan pulang , tamasuk jua hagan batutukar pakakas mahiasi rumah. Bujur kada ?....

Asa ulun jadiam dahulu bacarita pasal 10 Ramadhan taahir. Amun ada hal-hal nang lain kainak haja disambung caritanya….

Salamat baari raya kita. Inta maaf zahir bathin ka kulaan pamander sabaratan. Cumanya amun tulak bajalanan , kanalah baingat-ingatlah….. Partama inta jauhkan kamalangan di jalan ganal. Kaduanya inta jauhkan pulang pada kana saman polis tarafit. Kainak kada pasal-pasal takaluar RM 300 matan paket !....

Salam ikhlas:

Elbi saparanakan.