Monday 26 November 2007

PAKAN SUNGAI GANAL PACAH !


Salawas market hanyar baugah wadah , pakan Sungai Ganal hudah tapacah ampat. Orang nang datangan gin hudah kada tulak ka sunyaan kadai kaya bahari lagi. Cukup sahibar tulak satampat haja lagi….

Partama di kawasan pakan lawas . Intang lampu tarapit jalan ganal tarus bamara ka dalam malalui pajabat pos, babapara buah bank tarus ka Tabung Haji. Bahari, jalan ni paling sibuk pasal inya jadi jalan ganal masuk ka kawasan Pakan Sungai Ganal .

Wadah kadua di kawasan pakan hanyar Sungai Besar Bisnes Centre – SBBC - Jalan masuk ka kadai-kadai kawasan situ sama ada malalui Jalan Dato’ Taiban atawa masuk parak hujung kadai lawas pinggir Jalan Sungai Limau. Boleh jua masuk tarus matan Jalan Pajabat Pos .

Di kawasan SBBC wayahni hudah ada kadai buku, kadai bajualan lampu letrik, super market kain awan ada jua kadai makan. Siapa nang masuk ka kawasan sini kada payah tulak lagi ka kadai di kawasan pakan lawas. Mayu hudah sunyaan ada. Di sini jua ada kadai jualan murah – Kadai Saringgit – awan kadai kain lelong.

Di kawasan sini jua andaknya kadai hanyar bat pamander AB, Bzsaranai . Amun kadai makan ni di buka mau haja ‘ bakumbah ‘ kadai makan nang ada di dalam situ. Tantu hudah orang masuk ka kadai Bzsaranai haja ! . Partama, orang bandang Banjar atawa Jawa di kawasan Sungai Ganal hudah tahuan sabarataan awan patuh ka inya wayah bakadai bat ayahnya, Rashid Fadil. Kadua, andak kadainya pulang di pinggir jalan masuk ka SBBC.

Wadah nang katiga, kawasan market hanyar di jalan Stadium Sungai Ganal. Ampah jalan masuk malului dahulu kawasan parumahan Taman Nirwana. Sabalum sampai ka market hanyar di sini banyak kadai batu handak disewakan.

Wayahni ada ampat lima buah kadai hudah mula baniaga di leretan kadai di situ.

Kadai nang hudah di buka di situ tamasuk kadai manjual parabia dapur, kadai ubat, kadai manjual makanan baku ( dingin ), manjual pakakas jamuan kaya piring mangkok polestren. Di hujungnya jua ada kadai orang bajual makanan nginuman di kadai Majlis Daerah .

Amun ada bubuhan Banjar bapacang handak baniaga di pakan Sungai Ganal, bagus menyewa kadai di kawasan market hanyar ni. Ulun manangguhi wadahnya memang harat. Kada lawas lagi jadi tumpuan orang banyak, salain higa mahiganya ada kawasan parumahan nang banyak orangnya.

Amun ada nang bapacang mambuka kadai makan 24 jam gin saja harat di kawasan sini. Pasalnya , orang di kawasan parumahan ni haja asa hulun ada labih 300 buah rumah. Orang nang datangan matan di luar balum kira lagi…

Wadah kaampat kawasan kadai basubalahan awan Balai Bomba hanyar. Di kawasan sini pamander AB Ttiwa ada bakadai cyber café awan mambaiki computer. Subalah kadainya pulang ada kadai kurita, Shahril orang Banjar jua.

Tagal pada panglihatan ulun kawasan ni lambat jadi tumpuan orang banyak, walau gin andaknya pinggir jalan ganal Sungai Limau Lawas. Pasalnya, bila handak masuk ka kawasan kadai-kadai situ tapaksa balimbung jauh manguliling dahulu.

Amun ada jalan simpang tarus masuk matan jalan ganal Sungai Limau Lawas, kada payah malalui higa jalan Balai Bomba hanyar, asa ulun hanyar inya manyamankan orang banyak datang ka situ tarus batutukar di kadai Super Marker YS ( kadai bat Cina ) atawa ka kadai-kadai manjual talipuan, kadai kain bandal, kadai kurita , kadai bajual barangan wasi tamasuk juga kadai pamander AB, Ttiwa nang ada di kawasan situ….

Bila pakan Sungai Ganal hudah tapacah-pacah orang gin ditiring kada pati sebuk lagi kaya bahari. Tangguhan ulun bila wayah ari raya tahun hadap, jalan-jalan pakan Sungai Ganal kada lagi jem , tautama kaya parak market lawas bahari . Dangar habar satesen bas gin handak diugah ka wadah lain ( mau haja parak Stadium Sungai Ganal ). Amun bujur, kawasan kadai pakan parak market hanyar tantu sasain banyak orangnya hari-hari datangan….

Cumanya sahuaran ulun asa marista. Pakan Sungai Ganal sasain ganal, tagal orang Banjar sahibar banyak jadi panukarnya haja….Tiring ha kainak bila Super Marker Billions hudah dibuka di kawasan SBBC !.

Friday 2 November 2007

SAH HUDAH BAPINDAH !....


Walau kayapa gin muntung baharungut, kasudahannya sabarataan tapaksa maikut parintah ‘ Majlis Daerah Sabak Bernam (MDSB) ‘ . Jauh kada jauh, tapaksa jua ditulaki. Amun tidak, alamatlah makan kada balauklah kasudahannya !.

Kaya itulah pamulaan carita ulun pasal ‘ Pasar Awam Sungai Besar ‘ nang mula dibuka sacara rasmi mulai 01 November 2007 - Ari Khamis. Sabagai palanggan tatap market atawa pasar hari-hari, ulun gin taumpat jua kaya orang nang lain datang batitiring , sambil batutukar iwak ari ni….

Sabalum 01 November 2007 ulun mambawae ‘ umanya ‘ awan kakanakan datang malawat ka market hanyar tu , sambil jalan baampah bulik ka rumah di Sungai Haji Dorani. Amun sakali lalu haja ditiring market hanyar tu saja mangalihi orang . Tagal , bila ditiring sampai ka dalamnya , ditiring pulang kawasan ‘ pakingnya ‘ , saja ligar babanding pada market lawas dahulu.

Ari pamulaan batitiring sabalum tu, di kawasan kadai bahagian hadap hanyar ada badua batiga haja paniaga nang sebuk basisimpun barang-barang diangkut matan market lawas. Dalam market iwak, balum ada saekung nang bajujualan lagi…Sunyaan lapang !.

Market hanyar Sungai Ganal ni jauhnya labih kurang 1.5 km pada market lawas dalam kawasan pakan Sungai Ganal. Andaknya kada jauh pada kawasan parumahan kiwa kanan, kada jauh jua pada stadium Sungai Ganal. Amun orang datang naik bas, imbah tu bapacang handak tulak ka market hanyar pulang, tapaksalah bajalan batis sampai singkalan awak !.

Bangunan market hanyar ni ganal awan ligar. Tabahagi dua dalam sabumbungan . Bahagian hadapnya ada saleretan petak kadai hagan bajualan barang karing, kaya barang parabia dapur, santan nyiur, surat habar awan saraba nang lain. Di bahagian balakang petak kadai tadi hanyar taandak rurungku hangan bajualan iwak atawa sayuran. Bagusnya di sini, barangan kampong ada petaknya, barangan iwak borong ada petaknya, barangan iwak jualan runcit pulang ada petaknya saurang. Baasing-asing kada kaya market lawas dahulu nang bagumpal sunyaan di situ !.

Bila ulun masuk ka market hanyar ari pamulaan dibuka ( 01 November 2007 – Khamis ) , saja rame !. Di dalam market iwak awan sayuran, ada baratus orang rahat batutukar di situ. Masing-masing kawa batitiringan ( pasalnya kadada pahadang antara baris rurungku bajualan kaya market lawas ).

Di mana wadah amun handak batutukar wadai ?.

Sabujurnya, sabarataan orang nang bajualan sama ada di dalam atawa di luar market lawas, tamasuk kaya orang bajualan wadai , tapaksa pindahan ka kawasan market hanyar diulah. Wadah orang bajualan wadai ada diulahkan oleh MDSB di bahagian luar. Baasing pada bangunan market hanyar tadi. Bangunannya bangunan pisang sasihat haja. Bahatap sing batihang wasi. Kadada bapangkin khas ( tapaksa mambawa saurang meja bajualan ).

Di bahagian luar pagar bangunan market hanyar ini ada diulahkan oleh MDSB banyak petak hangan maandak kurita / motorsikal. Di dalam kawasan pagar bangunan market ada jua diulahkan ‘ parking ‘. Pendeknya ligar banar, lagi kada mangalihi amun datang bakurita atawa bamotorsikal ka situ…..

Handak tahu jua kaluko di mana kadai makan ngimunan ?...

Di hadap bangunan market hanyar, MDSB saja baduhara maulah bangunan kadai makan nginuman. Ada dua tiga kadai hudah baniaga ari pamulaan awan matan ari sabalumnya. Di situ jua diulahkan petak maandak kurita awan motorsikal.

Kasimpulannya, market hanyar Sungai Ganal ni sasuai awan pambangunan wayahni. Sasuai jua awan kaaadan orangnya nang datangan masing-masing banyak mambawa bakurita. Amun handak makan nginum atawa manukar wadai kada aur bacium bau ganyir iwak haja….

Amun ari Arba’ pulang , wayah hari pakan sahari di Sungai Ganal , kada mangalihi amun handak salajuran batutukar iwak sasayuran pulang. ( Kaluko imbah batutukar kain baju di pakan sahari nang taandak bahadapan awan bangunan Stadium Sungai Ganal , handak pulang batutukar iwak sasayuran hagan lauk makan di rumah !….. )


Thursday 25 October 2007

BANJAR SUNGAI GANAL WANI AWAN PINTAR…….


Wayahni boleh disambat orang-orang Banjar Sungai Ganal hudah wani awan pintar baniaga, babanding wayah bahari. Wayah bahari, orang Banjar sahibar wani awan pintar baniaga di pakan-pakan sahari haja. Kaya bajual kain baju , bajual iwak hidup iwak karing , bajual sasayuran, bajual tikar purun, bakul awan timpang lukah atawa kaparluan nang lainnya.

Sapaingatan ulun orang Banjar nang pamulaan wani maulah kadai di Pakan Sungai Ganal bangaran Ustaz Awi ( hudah maninggal ). Hidin ni jadi ustaz kampongan ( sukarela ) maajar di Madrasah Ehya Ul Falah, Sungai Ganal. Sambil maajar di sakulah wayah baesukan , hidin bakadai manjual makan nginum di pinggir jalan ganal – jalan ka pakan Sabak - basubarangan awan rumah kadiaman anggota polis Sungai Ganal ( wayahni kadai tu manjual tayar kurita )

Sabalum tu , Ustaz Awi ni maulah kadai parak panggung wayang Sungai Ganal ( lawas hudah dikatup , tagal bangunannya magun haja ada lagi ). Bila saleretan kadai lain parak kadai hidin suah tasalukut, kada lawas imbah tu hidin gin bapindah ka kadai bangunan batu pinggir jalan ganal nang disambat di atas tadi. Asa ulun kadai hidin tu lawas jua di situ batahun-tahun. Kadai gin maju, banyak orang makan nginuman di situ….

Bila hidin ampih jadi ustaz, dapat pulang tender baniaga di kanten Hospital Taluk Anson ( Intan ), hidin tarus bapindah sabarataan ke situ .Kadai di pakan Sungai Ganal gin ditutup, kadada sasiapa nang hakun mambakasi lagi….

Kada lawas, ada pulang saekung orang Banjar bangaran Talhah bin Salleh asal orang Parit Anam Timur, Sungai Ganal ( kawan ulun wayah sakulah Arab di Parit Anam ) umpat baulah kadai makan di kawasan Pakan Sungai Ganal. Kada lawas bila hidin baampih bakadai di situ, hanyar datang orang Banjar lain bangaran Rashid Fadhil mambakasi kadai hidin di situ pulang. Kadai Rashid Fadhil tu kakal ada sampai wayahni.

Wayahni amun sasiapa kulaan datang ka pakan Sungai Ganal, kadai orang Banjar kada sabuah haja; kaya bahari. Ada banyak hudah. Ada kadai makan ngimum, kadai bajual kain baju helaan, bajual sasayuran iwak di market ( ada baampat balima orang sunyaannya di situ ), kadai jahitan pakaian, kadai andaman , kadai ejen umrah / palancongan, kadai bajual surat habar, kadai mambaiki motorsikal / kurita, ada jual kadai mambaiki awan manjual komputer taumpat awan cyber café !.

Dangar habar, kada lawas lagi anak Rashid Fadil ( pamandir AB – Bzsharanai ) handak mambuka pulang sabuah cawangan kadai makan kawitannya di kawasan Sungai Besar Bisnes Center ( SBBC) , bangunan kadai harat di pakan Sungai Ganal wayahni !.

Jadinya, amun kulaan handak batutukar atawa baurusan napa haja amun tulak ka pakan Sungai Ganal, jangan kalumpananlah mancarie kadai-kadai orang Banjar kita nang disambat tadi . Ujar pamander AB – Amat Jaman : “ Demi Banjar !…. “ ( jadi jangan kalumpanan mambari sokongan paniagaan orang Banjar di sini ! )

Amun handak tahu, kadai orang Banjar di pakan Sungai Ganal nang dikira hanyar babarapa bulan diulah , kada lain pada kadai mambaiki / manjual komputer awan cyber café bat pamandir AB Sungai Ganal – Ttiwa . Di subalah kadainya pulang ada kadai mambaiki motorsikal awan kurita bat Shahril , orang Banjar jua !...

Ulun sawat bapandiran awan Ttiwa, hanyar ni. Ujarnya kadai tu diulah bakongsi awan saekung kawannya nang bagawi di Pajabat Agama Sungai Ganal. Kawan kogsiannya tu orang Jawa. Modalnya labih pada RM 20 ribu. Sewa kadainya pulang bilang parak saribu ringgit sabulan - Tagal paniagaannya tantulah bapakulih dalam sabulan labih pada tu ! – Mudah-mudahan kadainya ni maju …..

Kasimpulannya, orang Banjar di Sungai Ganal wayahni hudah wani awan pintar baniaga kaya bangsa asing atawa katurunan Malayu nang lain. Cuma, sahibar parlu sokongan matan orang Banjar saurang, hagan mamajukan kadai-kadai tu haja lagi….

Wednesday 17 October 2007

JALAN GANAL MAKAN ORANG !

Ada nang takipik tokohnya bila disambat kayaitu. Napa kadanya, sarajinnya nang mau mamakan atawa mahantus orang tu harimau atawa buhaya haja. Kada ah jalan pulang. Tagal, pahabaran ulun tu saja banaran,kulaanai…. Kada handak bahuhulut atawa handak mangaramput kada…( Bulan Ramadhan balum ada saminggu balalu leh. Jadi kanapa pulang handak baulah dosa karing ! ).

Ulun manyambat kayaitu pasalnya bilang hari-hari banyak orang matian di jalan ganal. Sahari kada kurang pada sapuluh orang sunyaan. Wayah bulik ka banua , wayah bulik ka bandar handak bagawi pulang, bilang hari-hari ada haja orang mati balanggar saluruh Malaysia – di makan jalan ganal lah tuuu !....

Tagal, dalam pandiran ni ulun kadalah handak manyambati bilangan orang mati balanggar tamasuk jua nang masuk ka hospital; sama ada mati tarus atawa handak baubat batis patah, tangan patah awan macam-macam lagi. Ulun sahibar handak bakisah jalan ganal di Sungai Ganal haja : -

Sabarataan tahuan hudah, Nagri Salangor Maju tahun 2005 ( Bulan Ogos amun kada silap diisytihar oleh MB Salangor ). Banyak orang nang tatakunan , napa ujar nang maju tu ?. Banyak pulang orang nang manjawapi : Jalan di Sungai Ganal matan halus ( dua lorong ) wayahni hudah jadi ganal ( ampat lorong ). Sama ujar awan ‘ Lebuhraya ‘ . Tu tanda hudah maju ! ( Ayo haja . Mana-manalah jawapannya leh ! ).

Bujur. Sabalum tahun 2005 jalan ganal di Sungai Ganal matan Pakan Sabak sampai ka Sakinchan ( tarus ka Kuala Salangor tarus ka Klang….), jalannya halus. Ngalih orang handak balalajuan bila handak bulik ka banua masing-masing , tautamanya wayah ari raya.

Bila jalan halus, makanya rahatlah orang balanggar. Sama ada balanggar awan kurita, awan motosikal atawa orang bajalan batis umpat juga kana langgar !. Wadah nang paling banyak orang balanggar ( sapalih mati di situ atawa mati di hospital ) kada lain pada jalan simpang ampat atawa simpang tiga.

Amun matan Pakan Sabak baampah ka Pakan Sakinchan , wadah nang rahat orang balanggar di simpang ampat jalan ka Sapintas, simpang ampat masuk Pakan Sabak , simpang tiga parak Tabuk Pulai – Jalan ka Gaduma ( Bagan Nakhoda Omar – BNO ). Imbah tu simpang tiga parak kona Panchang Badana tarus pulang di simpang ampat masuk ka Pakan Sungai Ganal ( Di sini jua wadah ayah Dato’ Hussin Taib – bakas Pengetua / Mudir Sekolah Agama Menengah Tinggi Sultan Salahuddin Abd.Aziz Shah , Batu 38 awan bakas MP Sabak Bernam – taumpat dilanggar kurita, tarus hidin maninggal di situ jua ) .

Imbah pada Pakan Sungai Ganal rahat jua orang balanggar di simpang ampat LPN. Imbah tu di simpang tiga Sungai Limau / Tanjong Malim. Tarus pulang ka simpang ampat Pakan Sungai Haji Dorani ( Amun kada salah ada 8 orang nang badiam di kampong Sungai Haji Dorani haja mati kana langgar – tamasuk juga bakas Imam Masigit Sungai Haji Dorani, Kiyai Haji Mokhtar bin Atmo. Nang bagana di kampong-kampong lain kada kira lagi banyaknya !…. ).

Ampah ka hadap lagi di simpang tiga Pakan Salasa – Parit 4 Sungai Haji Dorani. Imbah tu simpang ampat Peket 60, simpang ampat Simpang Lima, Simpang tiga Sungai Nipah, simpang ampat Sungai Nibong, simpang ampat Batu 23 Sungai Nibong, simpang ampat Pasir Panjang, simpang tiga Sungai Leman ….tarus la ka Pakan Sakinchan ! ( Amun handak dibanci baratus orang tampatan nang kana langgar awan mati di situ ).

Wayah tu banyak orang manyambat, kababanyakan orang mati kana langgar di jalan ganal pasal jalan halus. Ngalih angkuhannya kurita atawa motorsikal handak maelak orang lalu lalang atawa bajalan batis.

Bujurlah ?....Kada bujur, kulaanai !…..

Bila jalan wayahni hudah ganal sampai ampat lorong, ada pulang lorong khas hagan orang mahadang handak basimpang di tangah-tangah. Lagi banyak orang balanggar, lagi banyak nang matian di jalan ganal tu !. Amun handak tahu, di hadapan rumah ulun, labih kurang 10 rantai haja jauhnya pada simpang ampat Pakan Sungai Haji Dorani ( kawasan kamalangan biasa ) hudah babarapa orang tapalanting masuk ka parit kana langgar !. Ada juga nang mati di situ jua ( Heeei asa gair maniring mayatnya ! ).

Jadi kada bujurlah amun disambat pabila jalan halus, banyak bajadian orang balanggar, pasal ngalih handak maelak-elak ….

Kawasan rumah ulun tabarungan tamasuk kawasan Majlis Daerah Sabak Bernam. Jadi diandakinya oleh Majlis Daerah lampu jalan matan kiwa kanan Pakan Sungai Haji Dorani sampai ka Parit Changkat – jauhnya parak 1km. Malam-malam bandau lampu, jalan tarang sunyaan …Rupa-rupa bila jalan ganal kalihatan tarang bandau, di situlah pulang geng-geng Mat Rempit balalajuan bamotosikal bila wayah imbah tangah malam ( Bilang bapala banar ! …. ).

Amun handak tahu, wayah jalan dalam paulahan dahulu ada badua kakanakan Kampong Sungai Haji Dorani nang balalajuan motorsikal tarus mati di situ juga balanggar sasama kakawanan. Saekung mati putus tangan tapulanting ! Ada saekung kawannya pulang nang hidup, patah dua batis landau awan batang paha. ( Rumah kakanakan tu bujur-bujur di subalah rumah ulun pulang…. )

Jadinya, bujur jua ujar orang bahari. Jalan kada salah. Nang salah orang nang umpat bajalan di situ. Bujur kaluko leh ?....

Jadiam dahulu leh… Cumanya kulaan nang lalu lalang di jalan ganal Sungai Ganal kanalah rahat baingat-ingat amun handak malalui simpang tiga atawa simpang ampat jalan di sini !. Barkat baingat mudahan salamat. Amin ya rabbal ‘alamin….

Tuesday 9 October 2007

10 RAMADHAN TAAHIR...

Ulun kada bapacang handak babacaan bila manyambat 10 Ramadhan taahir. Sabarataan tahuan hudah kalabihan baibadat wayahtu, tautamanya pada malam-malamnya nang ganjil. Disambat oleh orang tuha bahari , malam manunggu lailatul Qadar , ujar..…

Cumanya ulun handak bapadah di sini napa nang bajadian wayah tu ka orang kita sabarataan. Kada kira orang Banjar, Malayu atawa Jawa. Pada panglihatan ulun sama haja !.

Pamulaan, ulun handak manyambat bila sampai 10 Ramadhan taahir, masigit atawa surau hudah bamula kurangan jamaahnya babanding wayah nang sudah-sudah. Amun di masigit ulun – Masigit An Nur Sungai Haji Dorani - wayah pamulaan mamagang puasa dahulu parak panuh tiga saf – kira-kira 80 orang labih kurang sunyaannya tamasuk kakanakan. Tagal bila sasain lawas bulan puasa ,sasain bakurang pulang orangnya. Wahini, bila sampai haja lapan rakaat tarawehnya, banyak hudah nang bangun tarus….Bahanu sasaf jamaahnya gin hudah mula jadi kontot di kiwa kanan !....

Sapalihnya , bila imbah haja lapan rakaat taraweh tarus haja kaluar ka palidangan masigit duduk ka pinjung-pinjung basandar ka tihang ! . Mahadangi amil talah sambahyang taraweh awan witir, handak mambayar fitrah napa… ( Di masigit ulun orang babayar fitrah bamula malam 25 Ramadhan tadi ). Bila imbah babayar fitrah pulang ada haja nang kada sawatan mahadang nginuman moreh. Tarus manjipus bulik ka rumah !.

Cuba tangguhi kamana agak-agak orang tu maka handak lakas banar bulik ka rumah ?.... Bujur tangguhan pian tu ! : Handak tulak ka Pakan Sungai Ganal awan umanya bacacari kuih hagan ari raya...

Kanapa maka malam-malam kaluar ka pakan batukar kuih ari raya ?. Pasalnya amun siang ari hangat. Limbui paluh kainak amun masuk jua ka pasar d situ !. Tahu hajalah, pasar atawa wadah orang bajual kuih ari raya di Pakan Sungai Ganal ( Parak satisen bas - tagal satisen bas wahini tapaksa hudah diugah ka luar, parak pinggir jalan ganal ) bumbungannya diulah matan kain hemah haja – kaya hemah di Padang Arafah awan Mina , wayah musim haji .

Jadinya, pada paluh limbui awan rakungan pulang karing bapuasa, baiklah tulak batutukar wayah ari malam haja kan !... Lagipun amun sakira-kira pukul 10 malam haja imbah taraweh di surau atawa masigit, di pasar tu orang magun tangah sebuk batutukar lagi. Sampailah ka tangah malam magun haja lagi ada orang bajualan…..

Nang disambat di atas tadi pasal orang bajamaah taraweh. Amun handak disambat pulang pasal orang batadarus Quran , umai asa supan dipadahkan di sini . Bahanu ada haja malam-malam nang kosong tarus !... ( Asa ulun kaadaan ni labih kurang haja di mana-mana, sama ada di surau atawa masigit di kampungan…) . Tagal walau kayapa gin, memang ada masigit atawa surau jamaahnya nang kada bakurangan , walaugin hudah malimpua 10 Ramadhan taahir . Tautama masigit di kawasan bandar (?) - Syukur amun tadapat kaadaan nang kayaitu ! .

Kayapa pulang carita orang nang bajualan di pasar manjual pabukaan puasa bila sampai 10 Ramadhan taahir ?.

Napa nang suah ditiring , pasar orang bajulan pabukaan puasa tiap patang sasain lingai orang nang datangan, babanding wayah pamulaan puasa dahulu. Ulun rahat pang maniring kaadaan pasar bajual pabukaan di Pakan Sungai Haji Dorani – parak rumah ulun. Orang nang datang batutukar gin kada pati banyak lagi tiap patang.

Ulun manangguhi, punca orang hudah kurang batutukar kuih pabukaan tiap patang kada lain pasal duit hudah handak tapakai hagan batutukar parabia ari raya. Matan batutukar kuihnya, banyu orengnya, batutukar pakaian kakanakan pulang , tamasuk jua hagan batutukar pakakas mahiasi rumah. Bujur kada ?....

Asa ulun jadiam dahulu bacarita pasal 10 Ramadhan taahir. Amun ada hal-hal nang lain kainak haja disambung caritanya….

Salamat baari raya kita. Inta maaf zahir bathin ka kulaan pamander sabaratan. Cumanya amun tulak bajalanan , kanalah baingat-ingatlah….. Partama inta jauhkan kamalangan di jalan ganal. Kaduanya inta jauhkan pulang pada kana saman polis tarafit. Kainak kada pasal-pasal takaluar RM 300 matan paket !....

Salam ikhlas:

Elbi saparanakan.

Sunday 30 September 2007

SUNGAI GANAL BAAH ?


Amun dihabarakan pakan Sungai Ganal baah, banyak kulaaan nang kada pati parcaya. Sapalih mau haja takipik lalu bingkas badadas manyambat , " Ceh, habar pandusta haja. Aku rahat tulak ka pakan Sungai Ganal tu, kada suah tatiring banyu bajubung di jalan ganal atawa masuk ka dalam kadainya ! ".

Jangan badadas basasarik atawa manidakan habar, kulaan nai !….. Baca dahulu pahabaran ulun di bawah ni :

Wayah nagri Johor kabaahan dahulu , tautama di kawasan Kota Tinggi, ujar habar banyak kadai-kadai katinggalaman pasal baah ganal. Banyak jua barang-barangnya nang tinggalam kana banyu baah. Sapalih tapaksa dibuang haja, pasal hudah rosak balumpur. Tagal sapalih magun haja baik, sahibar basah baninisan…

Bila hudah banyak barang-barang katinggalaman awan basahan, padahal barang-barang tu magun haja baik. Hagan diulah napa ?... Mau hada mau barang-barang tu tapaksa dijual murah-murah atawa jual lelong haja !. Handak dijual di kawasan parak-parak pulang orang kada pati mau manukari, pasal kada pati baduit lagi imbah batutukar parabia kaparluan mangganti barang-barang nang rosak. Jadinya, tapaksalah dijual ka luar nagri atawa ka tampat lain haja….

Nah, wayah itulah jua banyak barang-barang diantari ka nagri lain, tamasuk jua ka nagri Salangor , tamasuk ka pakan Sungai Ganal jua . Salang babarapa hari, ada kain poster bagantungan di sabuah kadai bangunan hanyar bat Kaling patel batulis : KAIN BANJIR !.

Pamulaan orang kada pati hiran banar. Tagal babarapa hari imbah tu orang mula tahuan tarus basumpal datangan. Masing-masaing manukari kain baah awan barang-barang lain umpat dijual di situ !. Makanya gigirlah orang Banjar, orang Jawa, orang Malayu di Sungai Ganal bacarita angkuhan kain di kadai Kaling Patel tu murah ....Umpat jua baah !.

Bila ditakuni sasaekung kain napa nang murah awan di mana manukar ? Jawapan : “ Manukar kain baah di Sungai Ganal ! “ . Jadi, tu pang di sambat orang pakan Sungai Ganal umpat jua baah, tahulah !... ( Baah awan kain matan di Johor ).

Ujar orang-orang nang suah batutukar kain wayah pamulaan , saja banaran kain helaan nang dijual di situ ada nang basah bajarijihan banyunya !. Sapalih hudah batulau-tulau kana banyu lumpur , tagal kalalawasan inya jadi karing.

Oleh sabab kain tu banyak nang kada pati baik ditiring ( walhal kain tu magun haja hanyar ) haraganya gin labih saparuh dimurahakan babanding awan harga asal. Contohnya, amun kain langsir tabal wayah baik harganya parak bapuluh ringgit sameter , tagal kapalipitan inya hudah ‘ rejek ‘ jar, harganya sahibar RM 2.50 sen haja !. Kaya itu jua kain langsir, kutung, talakung sambahyang , kain palikat, kasut, kupih putih awan macam-macam lagi, sunyaan dijuali murah-murah !....

Maka barabut orang batutukar kain sarabanya di kadai Kaling Patel tu sampailah wahini ( Cuma kuranglah saikit orangnya pada pamulaan dibuka dahulu ) . Suah bini ulun umpatan jua batutukar di situ, tabarungan ulun gin umpat sawat bapandiran awan orang nang datang batutukar . Ujarnya inya datang matan Tanjung Malim ( Perak ) ada jua nang datang matan Meru, Klang . Umai-umai, jauhnya datang !.

Kada lawas , ada pulang sabuah kadai Cina di Pakan Sungai Ganal umpat jua bajual kain baah matan Johor. Kadai Cina tu gin tumbar jua orang batutukar di situ ( tamasuk jua orang Banjar nang bagana di Gaduma - Bagan Nakhoda Omar , datang matan Bagan -Bagan Tarap,Tanjong Karang awan datang matan Bagan Datok atawa Sungai Manik.

Wahini, magun ada dua buah kadai nang bajual kain baah ( sambatannya haja kain baah luko, tagal sabujurnya kain datang di mana-mana super market nang bengkrap ! ). Sabuah kadai Kaling Patel , leretan kadai hanyar Jalan Sungai Limau – parak kadai komputer kulaan AB , Ttiwa. Sabuah lagi di kawasan kadai hanyar SBBC - Sungai Besar Bisnes Centre .

Amun ada kulaan bagana jauh tabarungan bulik ka Sungai Ganal, magan haja bacari ‘ kadai baah ‘ tu. Amun ada kain helaan nang tapintang kapingin, bapatutan pulang awan harganya ( dijamin labih murah pada harga biasa – ujar tokeh kadai ), ayuhak ditukari….

Amun hudah jadi baju, kada siapa nang tahu atawa rigi batakun , “ Kain baah di Sungai Ganal nitukah nang ditukar diulah baju ni ? “ Basusunyi haja ! - Kacuali amun awal-awal hudah bapadah saurang ka orang pada kain baju tu ditukar di kadai baah. Labaram saalaman orang tahuan ! .

Thursday 27 September 2007

BALAI BOMBA SUNGAI GANAL

Labih kurang 20 tahun hudah….

Ari tu labih kurang pukul 10 baesukan. Tabarungan ulun wayah tu ada di dalam market lawas Pakan Sungai Ganal batutukar iwak. Amun kada salah ari tu kada ari cuti sakulah ( Sabtu / Ahad ) .

Pahadangan manunggu Cina mambungkus iwak, gigir orang bakuriakan.Tumbar sabarataan orang dalam market kaluaran maniring ka kadai subalah bangunan market tu - di balakang Bank Islam wahini . Ada kamandahan ganal ujar. Imbah mambayar duit iwak ka Cina, ulun gin umpat jua kaluar market . Badadas…..

Saja banaran !. Saleretan kadai papan hatap sing ( kadai samantara istilah Majlis Daerah ) higa market tangah mandah . Api barau , awan asap gabul bacampur kalatusan bunyi banda-banda mandah.

Satumat haja jalan di situ panuh sasak awan orang maniring. Sabarataan Cina kadai parak situ kaluaran. Paricau-paricau bapandiran. Nang Malayunya pula masing-masing tatakunan , kanapa kadai saleretan di situ maka mandah ?

Wayah tu ulun magun jadi wartawan Utusan Malayu/ Utusan Malaysia. Badadas pang tulak ka kurita nang di andak parak Pajabat Pos wahini maambil kamera - Kamera ulun sacukupnya wayah jadi wartawan saja guring siang malam dalam kurita !. Kada suah dibawa masuk ka rumah. Hanyar wahini wani bahabar !. Jaka wayah dahulu bapadah kaya ni, mau haja kada lawas kamera tu ada nang kapingin manyuntan…...

Imbah maambil gambar ulun batamuan tokeh-tokeh kadai nang mandah tu banyak pakara. Saekung tabarungan pulang inya saja patuh awan ulun , pasal rahat batutukar di kadainya . Ngarannya Mustafa, Hindu Muslim. Jadi bila ulun batakun ada orang tasalukut di dalam kadai atawa barapa agak-agak karugian kadai tasalukut, inya lakas haja manjawab , “ Semua orang sudah keluar….Saya punya kedai lebih kurang barang-barang saja harga ada RM7 ribu. Wang dapat ini hari ada dekat-dekat lapan ratus ringgit “. Wayah tu hudah tabayang napa ‘ intro ‘ barita nang handak diulah esuk ! Kada lain pada : Kerugian dianggarkan lebih RM50 ribu terpaksa ditanggung peniaga apabila sederet enam pintu kedai papan musnah dijilat api dalam satu kebakaran di sini , kira-kira jam 10 pagi tadi .

Kadai nang mandah tu ada anam pintu sunyaannya. Ada dua kadai Cina bajual barang parabia dapur ( kaya Mustafa,Hindu Muslim tadi ) , ada kadai mambaiki basikar, ada kadai bajulan paring mangguk, ada jua bajualan makanan karing.

Imbah batamuan babarapa orang tokeh kadai nang mandah kadainya, ulun batakun pulang ka orang banyak nang datangan sambil manangkap gambar masing-masing - bilang arai babanar bila ditakuni ! . Pasalnya ada harapan muha esuk kaluar dalam surat habar napa ! ).

Labih kurang 15 minit, sasudah kadai labih saparuh mandah, hanyar tadangar bunyi siren kurita bomba matan pakan ‘ Sabak Bernam ‘ datang . Sabarataan orang kapinggir mambari laluan ka bomba. Sabalum tu hudah ada jua pasukan bomba sukarela matan Bagan Cina Sungai Ganal di situ. Bapaluhan masing-masing manyambur api awan banyu matan saluran gatah bomba nang halus !.

Dihandapkan caritanya. Wayah pasukan bomba mamajahi api di situ banyak kasulitan nang dirasani oleh anggotanya. Partama banyu dalam saluran paip bomba kada laju. Tapaksa maisap banyu parit longkang ( bau bangai pang ! ) . Kaduanya kurita bomba ngalih masuk ka situ ( wayah tu jalan halus kada kaya wahini ), salain tu pasukan bomba pulang kakurangan anggotanya .

Bila ulun mainta komen ka pagawai bomba , Encik Lihem ngarannya. Ujar hidin , “ Pekan Sungai Besar patut ada sebuah balai bomba sendiri. Kerana pasukan bomba di Pekan Sabak Bernam tidak mampu sampai ke sini dalam tempuh masa lima minit untuk menyelamat kebakaran ! “.

Esuknya kaluar carita kadai di Pakan di Sungai Ganal mandah, ada jua tabuat komen atawa saranan pagawai bomba di atas tadi.

Tagal…. Encik Lihem hudah pindah ka kampongnya di subalah Kuala Langat ( ujar hudah maninggal imbah pencen ) , ulun jua hudah baampih jadi wartawan, hanyar tahun sudah dapat diulah karajaan sabuah balai bomba nang harat di Jalan Sungai Limau Lama. Ada rumah sambilan tingkat, ada jua sabuah surau di kawasan situ ( ujar habar Moodlading suah umpat sambahyang di surau tu. Imbaham disuruh orang jadi imam ! ).

Katuha Balai Bomba tu wahini orang kampong Tebok Marso, Sungai Haji Dorani, Encik Samirin bin Patijan ngarannya ( bakas murid wayah maajar di Sakolah Agama Sungai Dorani bahari… )

Nostalgia …..